Σενάριο Καββαδία Ομάδα Βιογράφων

Σενάριο Καββαδία Ομάδα Γλωσσολόγων

1)      Τι παρατηρείτε σχετικά με τη γλώσσα της ποίησης του Νίκου Καββαδία. Εστιάστε την προσοχή σας στις λεξιλογικές του επιλογές.

Παρατηρούμε πως η γλώσσα της ποίησης του Νίκου Καββαδία είναι απλή, δημοτική, λαϊκή δεν υπάρχει ωραιολογία κυριαρχούν το ρήμα και το ουσιαστικό, οι λέξεις είναι συνηθισμένες και καθημερινές, ενώ απουσιάζουν λέξεις-φορείς υψηλών νοημάτων, χρησιμοποιεί επίσης και πολλούς ναυτικούς όρους, αφού ήταν ποιητής της θάλασσας.

2)      Τι σημαίνουν οι λέξεις βάρδια, λαμαρίνα, πλώρη, σίδερο, ναύλος, μπούσουλας, μπατάρισε ο καιρός, σκαντζάρω, καρτίνι; Τι πετυχαίνει ο ποιητής με την εκτεταμένη χρήση ναυτικών όρων; 

Οι λέξεις βάρδια, λαμαρίνα, πλώρη, σίδερο, ναύλος, μπούσουλας, μπατάρισε ο καιρός, σκαντζάρω, καρτίνι.

Βάρδια: σκοπιά, φρουρά

Λαμαρίνα: λεπτό μεταλλικό έλασμα, αρρώστια που προσβάλλει και τρελαίνει τις γάτες στα φορτηγά πλοία.

Πλώρη: το μπροστινό άκρο του πλοίου

Σίδερο: το μέταλλο σίδηρος, αρρώστια που τρελαίνει τις γάτες

Ναύλος: φορτίο πληρωμένο για μεταφορά, το αντίτιμο φόρτωσης ή μεταφοράς προϊόντων με τα φορτηγά πλοία

Μπούσουλας: η πυξίδα, ο προσανατολισμός,

Μπατάρισε ο καιρός: ανατρέπω-ομαι, τουμπάρω-αλλάζω, αλλάζει ο καιρός,

Σκαντζάρω: αλλάζω φρουρούς ή πόδες πανιών

Καρτίνι: υποδιαίρεση του ρόμβου κατά τις διαιρέσεις των παλαιών ανεμολογίων.

Με τους παραπάνω ναυτικούς όρους ο ποιητής πετυχαίνει να μας κάνει να βιώσουμε τη ζωή των ναυτικών στα υπερπόντια-υπερατλαντικά ταξίδια, να μας μεταδώσει την ατμόσφαιρα των μακρινών λιμανιών και των εξωτικών τόπων που αυτοί επισκέπτονται, να ζήσουμε κι εμείς τις διάφορες περιπέτειές τους. Η ποιητική γραφή του είναι μορφικά παραδοσιακή (ο επιμελημένος στίχος και η μουσικότητα θυμίζει συμβολισμό). Η θεματική των ποιημάτων του όμως είναι δοσμένη με ρεαλισμό που συνδυάζεται με το φανταστικό στοιχείο, ενώ αρκετές φορές αγγίζει τα όρια του υπερρεαλισμού.

3)      Στο ποίημα Οι γάτες των φορτηγών ο ποιητής συνδέει τη γάτα με τη γυναίκα. Μπορείτε να βρείτε εκφράσεις που συνδέουν τη γάτα με τη γυναίκα ή χρησιμοποιούν τη λέξη «γάτα» για να αποδώσουν μια έννοια και να εξηγήσετε τη σημασία τους; Επισκεφτείτε τα λεξικά της Πύλης για την Ελληνική Γλώσσα.

Οι ναυτικοί που πραγματοποιούν μεγάλης διάρκειας ταξίδι με φορτηγά πλοία έχουν μια γάτα μαζί τους, η οποία συγκεντρώνει τη λατρεία και τη φροντίδα όλων τους. Είναι γι’ αυτούς ένα υποκατάστατο της γυναικείας παρουσίας, αφού έχει πολλά κοινά με τη γυναίκα είναι χαδιάρα (περήφανη στα πόδια τους θα τρέξει), ικανοποιεί την ανάγκη των ναυτικών για τρυφερή συντροφιά (μια γλυκιά γυναικεία συντροφιά). Είναι, επίσης, αισθησιακή και ερωτική (αναλύεται σ’ ένα αργό και ηδονικό σπασμό-κι όταν αργά και ράθυμα στα ματιά τους κοιτάζει, θαρρείς έναν παράξενο πως φέρνει πυρετό). Ρεμβάζει και θυμώνει, όπως η γυναίκα (Στο ρεμβασμό και στο θυμό με τη γυναίκα μοιάζει.

Η γάτα είναι ζώο πολύ οικείο στον άνθρωπο και δεμένο με τη ζωή του, υπάρχουν κάποιες εκφράσεις σχετικές με αυτό το κατοικίδιο, οι οποίες έχουν κυριολεκτική και άλλη μεταφορική σημασία:

Είναι χαδιάρα σαν γάτα (για γυναίκες που τους αρέσουν τα χάδια).

Σαν βρεγμένη γάτα (ταπεινωμένος, ντροπιασμένος).

Εφτάψυχος σαν γάτα (για πολύ ανθεκτικό οργανισμό).

Το ξέρει κι η γάτα μου (είναι πασίγνωστο).

Ούτε γάτα ούτε ζημιά (για ζημιά χωρίς συνέπειες).

Όσο πατάει η γάτα (με ελάχιστη προσπάθεια).

Γάτα με πέταλα (πολύ ικανός, έξυπνος και επιτήδειος).

            

Ομάδα 5 Η Ελένη γράφει στο ημερολόγιό της

Ομάδα 3 Ελένη-Ανδρομάχη (σύγκριση)

Ομάδα 1 Ο τσακωμός Δία-Ήρας και η συμπαράσταση του Ηφαίστου στην Ήρα

Ομάδα 1 Η Θέτιδα ανεβαίνει στον Όλυμπο και ικετεύει το Δία

Ομάδα 1 Η σύγκρουση Αχιλλέα-Αγαμέμνονα, το δίλημμα του Αχιλλέα και η επέμβαση της θεάς Αθηνάς (κόμικ)